مقایسه درمانهای میگرن: آنچه باید بدانید
در سه دهه اخیر، موارد ابتلا به میگرن بهطور قابل توجهی افزایش یافته است. هر سال بیش از یک میلیارد نفر در سراسر جهان تجربه حملههای میگرنی را پشت سر میگذارند.
وقتی صحبت از درمان میگرن به میان میآید، دو دسته اصلی وجود دارد: درمانهای حاد و درمانهای پیشگیرانه. درمانهای حاد شامل داروهایی هستند که بهسرعت عمل کرده و درد میگرن را متوقف یا شدت آن را کنترل میکنند. در مقابل، درمانهای پیشگیرانه با هدف کاهش تعداد، مدتزمان و شدت حملات عمل میکنند.
درمانهای حاد
درمانهای حاد باید بهمحض ظهور نخستین نشانههای حمله میگرنی مصرف شوند تا بهترین نتیجه را بدهند.
داروهای بدون نسخه (OTC)
داروهای بدون نسخه بهراحتی در داروخانهها یافت میشوند و معمولاً عوارض جانبی کمی دارند. از جمله رایجترین گزینهها برای درمان میگرن میتوان به ایبوپروفن، استامینوفن و آسپرین اشاره کرد. با این حال، مصرف بیش از اندازه این داروها میتواند باعث بروز عوارض جانبی و سردردهای بازگشتی شود.
داروهای تجویزی
مشاوره با پزشک متخصص میتواند در تصمیمگیری درباره مناسب بودن داروهای تجویزی برای درمان حاد میگرن مفید باشد. یکی از انواع رایج داروهای حاد، تریپتانها هستند. سوماتریپتان یکی از مؤثرترین و قابل تحملترین تریپتانهاست که میتواند بهصورت قرص، اسپری بینی یا تزریقی مصرف شود. ریزاتریپتان نیز گزینهای دیگر از این گروه دارویی است.
از عوارض شایع تریپتانها میتوان به تهوع، سرگیجه و خستگی اشاره کرد. البته عوارض جدی آن نادر بوده و ممکن است شامل درد یا فشار در قفسه سینه و مشکلات تنفسی باشد. دیهیدروارگوتامین نیز دارویی با اثربخشی مشابه ارگوتامین است اما معمولاً عوارض کمتری دارد، هرچند در ایالات متحده به ندرت تجویز میشود.
از آنجا که در برخی مواقع حملات میگرن موجب تهوع و استفراغ میشوند، استفاده از داروهای ضد تهوع مانند کلرپرومازین یا متوکلوپرامید میتواند کمککننده باشد. در موارد نادر، داروهای افیونی برای دردهای شدید تجویز میشوند، اما بهدلیل خطر سوءمصرف و اثربخشی پایین، استفاده از آنها برای درمان میگرن توصیه نمیشود. همچنین، آنتاگونیستهای گیرنده پپتید مرتبط با ژن کلسیتونین (CGRP) نیز میتوانند در درمان حاد میگرن مؤثر باشند.
روشهای غیر دارویی
نورهای شدید از عوامل شایع تحریککننده حمله میگرنی هستند. بنابراین، اجتناب از نورهای درخشان قبل یا در حین حمله میتواند علائم را کاهش دهد. استراحت در اتاقی تاریک و ساکت نیز ممکن است ضروری باشد تا علائم تسکین یابد.
استفاده از کمپرس سرد روی صورت، سر یا شانهها نیز میتواند تا حدی تسکینبخش باشد. برای افرادی که سرمای زیاد را نمیپسندند، پدهای گرمکننده گزینه مناسبی برای کاهش درد خواهند بود. تمرینهای آرامسازی مانند مدیتیشن، ذهنآگاهی و یوگا به تنظیم عملکرد بدن و کاهش احتمال بروز میگرن کمک میکنند. همچنین گوش دادن به موسیقی آرامشبخش یا گرفتن حمام گرم میتواند تنشهای هنگام حمله را کاهش دهد.
روش بیوفیدبک نیز از درمانهای غیردارویی مؤثر است که با استفاده از حسگرهایی روی بدن، به فرد کمک میکند تنفس و ضربان قلب خود را برای دستیابی به آرامش بهتر کنترل کند.
درمانهای پیشگیرانه
پیشگیری از بروز میگرن شاید دشوار به نظر برسد، اما با تغییرات سبک زندگی و مصرف داروهای خاص برای بسیاری افراد ممکن است.
تغییرات سبک زندگی
شناسایی و پرهیز از عوامل محرک یکی از کلیدیترین اقدامها برای جلوگیری از حملات میگرنی است. این کار به شما کمک میکند الگوهای تکراری را شناسایی کنید. ورزش منظم و تغذیه سالم به مدیریت استرس و کاهش خطر حملات کمک میکند. بهتر است از مصرف مواد غذایی تحریککننده مانند شیرینکنندههای مصنوعی، غذاهای حاوی MSG، گوشتهای فرآوریشده، پنیرهای کهنه، الکل و کافئین خودداری کنید.
همچنین نوشیدن آب کافی و مصرف نوشیدنیهایی مانند چای سبز و چای نعناع میتواند علائم میگرن را کاهش دهد. برای آشنایی با نوشیدنیهای مؤثر بر میگرن میتوان به فهرست ۱۲ نوشیدنی برتر در این زمینه مراجعه کرد.
برای بسیاری از زنان، میگرن قاعدگی ممکن است از چند روز قبل از شروع قاعدگی آغاز شود و تا ۳ تا ۷ روز ادامه داشته باشد. روشهایی مانند استفاده از پد گرم، کاهش مصرف الکل، و مصرف مکمل منیزیم جهت کاهش گرفتگی عضلات و بهبود کیفیت خواب میتوانند به کاهش این نوع میگرن کمک کنند.
داروهای ضدافسردگی
برخی از داروهای ضدافسردگی مانند آمیتریپتیلین و ونلافاکسین میتوانند از بروز حملات میگرنی جلوگیری کنند و معمولاً پس از حدود چهار هفته اثر خود را نشان میدهند. از عوارض آنها میتوان به خشکی دهان، یبوست و تغییر اشتها اشاره کرد.
سایر گزینههای پیشگیرانه
تزریق بوتاکس یکی از روشهای محبوب برای پیشگیری از میگرن مزمن است. این تزریقات معمولاً هر سه ماه یکبار انجام میشود و حدود ۱۰ تا ۱۴ روز یا بیشتر زمان میبرد تا نتایج مؤثر ظاهر شوند. مطالعات نشان دادهاند که بوتاکس میتواند تعداد حملات ماهانه را کاهش داده و شدت درد را کم کند. البته این روش با خطراتی مانند ضعف عضلات، مشکل در بلع، تغییر در بینایی، افتادگی پلک یا بالا رفتن غیرطبیعی ابرو همراه است. همچنین ممکن است بوتاکس به نواحی دیگر بدن منتقل شود، بنابراین انتخاب پزشک باتجربه اهمیت زیادی دارد.
ابزارهای پزشکی تحریک عصبی مانند دستگاههای Cefaly و GammaCore نیز گزینههای قابل توجهی برای درمان حاد هستند. این فناوری جدید به نسخه پزشک نیاز دارد و اگرچه دارویی نیست، اما با تحریک اعصاب پوست سر موجب تسکین میشود. در حال حاضر، استفاده از این دستگاهها بهندرت تحت پوشش بیمه قرار میگیرد.
جمعبندی
اگر حملات میگرنی کیفیت زندگی شما را تحت تأثیر قرار داده است، گزینههای درمانی متعددی وجود دارند که میتوانید با پزشک خود بررسی کنید. داروهای بدون نسخه ممکن است علائم را پس از شروع حمله کاهش دهند، اما برخی افراد به داروهای تجویزی یا درمانهای پیشگیرانه نیاز پیدا میکنند. همچنین تغییر در سبک زندگی و تغذیه میتواند به کاهش عوامل محرک و بهبود علائم کمک کند.
اگرچه مدیریت میگرن میتواند دشوار و طاقتفرسا باشد، اما حفظ امید و آگاهی از پیشرفتهای جدید در حوزه درمان و فناوری، راه را برای بهبود کیفیت زندگی هموارتر میسازد.
